علی نیکزاد با رویهای آپارتمان تبریز متفاوت از سایر وزرای قبلی و حتی وزرای فعلی کابینه دهم، بخش زیادی از وقت کاری خود را به سفرهای استانی آپارتمان ری اختصاص داده است. خودش درباره 28 سفری که در 5 ماه اخیر داشته، میگوید عادت به نشستن پشت میز ندارم؛ اما منتقدان به این رفتار وزیر مسکن معتقدند نیکزاد با سفر به همه شهرها و شهرستانها خود را در مقابل حاشیهسازی احتمالی نمایندگان مجلس بیمه کرده است. سفرهای استانی وزیر مسکن خوب یا بد، متعادل یا زیاد از حد، از دید ساکنان برخی استانها، بینظیر تعبیر شده است. نمونه این ادعا خوشامدگویی کاظم جلالی در استا آپارتمان تهران سمنان اواسط زمستان امسال بود که به نیکزاد گفت: «طی 12 سال گذشته سمنان وزیر مسکن به خود ندیده بود البته آقای عبدالعلیزاده یکبار برای سفر زیارتی به مشهد، سرراه بهصورت غیررسمی سری هم به سمنان زدند.»نیکزاد میگوید سفرهای اخیر باعث تسریع در حل 75 درصد از مشکل تامین مسکن مردم استانها شده است.نیکزاد برای سال آینده پیشبینی میکند: چنانچه وضعیت اقتصادی کشور متناسب با آنچه دولت در قانون یارانهها در نظر گرفته، باشد قدرت خرید مسکن بهبود پیدا خواهد کرد.وزیر مسکن در عین حال برای در امان ماندن ساختوسازها از تورم رهن آپارتمان شاهین شهر احتمالی ناشیاز هدفمندشدن یارانهها، از محل درآمد یارانهها، سهمی کنار گذاشته است و درباره آن میگوید: «این پول باید به بخش مسکن داده شود و اگر دولت درست آن را مدیریت کند، هیچ نگرانی بابت افزایش هزینهها در بخش مسکن وجود نخواهد داشت.»
شما تحصیلات انتظامی دارید. در این حوزه سابقه کاری هم داشتهاید؟
من هم لیسانس علوم انتظامی و هم لیسانس مهندسی خرید آپارتمان شیراز عمران دارم. فوقلیسانس مدیریت دولتی را هم گرفتهام. چند سال پیش فوقلیسانس حملونقل هم قبول شدم، اما به خاطر مسائل کاری ادامه تحصیل ندادم. اولین تجربه کاری را در تشکیلات انتظامی شروع کردم. بعد از آن مدیرکل دفتر فنی استانداری اردبیل شدم. مدتی سرپرست معاون عمرانی اردبیل بودم. بعدش ریاست سازمان مسکن و شهرسازی فروش آپارتمان غرب تهران استان اردبیل به من واگذار شد. معاون عمرانی استان لرستان هم بودم تا اینکه استاندار اردبیل شدم. آخرین پست دولتی که در دولت قبل داشتم معاون عمرانی وزارت کشور بود. الان هم خادم مردم در وزارت مسکنوشهرسازی هستم.
انتخاب شخص آقای احمدینژاد بودید یا اینکه اطرافیان وی شما را به او توصیه کردند؟
جناب آقای دکتر احمدینژاد یک روز ما را صدا زدند و فرمودند که برنامه کاری برو برای مسکنوشهرسازی بنویس، بیار. ما هم برنامه نوشتیم تحویل آقای رییسجمهور دادیم، اما از ماجرای بعد از آن بیخبر بودیم تا اینکه در تلویزیون وقتی اسامی وزرای کابینه دهم خوانده شد، از من به عنوان وزیر پیشنهادی مسکنوشهرسازی نام برده شد.آپارتمان مرکز تهران بعد از آن رفتیم مجلس و نمایندگان مردم هم لطف کردند در حق ما و خصوصا کمیسیون عمران هم خیلی استقبال کرد. مجلس هم به ما رای داد.
توصیههای مهم رییسجمهور به شما چه بود؟
رییسجمهور از من خواست در 4 بخش مسکن، شهرسازی، بافت فرسوده و حاشیهنشینی برنامهریزی داشته باشم و حتی از من خواست همان زمان آپارتمان شمال تهران برای این حوزهها برنامه مکتوب بنویسم که بلافاصله طرح مکتوب خدمت ایشان ارائه کردم. خوشبختانه همه طرحها مورد قبول قرار گرفت و در رسانهها هم اعلام شد.
گفته میشود آقای احمدینژاد شما را برای بیرون آوردن مسکنمهر از انبوه مشکلات، وارد کابینه کرده، همینطور است؟
این احتمالا تحلیل خود شماست. هیچکس چنین چیزی به من نگفته است. دکتر، به خرید آپارتمان سمنان عنوان کسی که بر مدیریت شهر کاملا اشراف دارد، مسائل عمرانی و مسکن را کاملا میشناسد و در حوزههای مختلف کار کرده از استاندار گرفته تا فرماندار، بخشدار و شهردار. من خبر دارم که آقای دکتر احمدینژاد پلههای اجرایی را مرحله به مرحله طی کرده و بر موضوعات اشراف دارد.
آقای نیکزاد از روزی که وارد وزارت مسکن شدید تا امروز، ترکیب لایه اصلی مدیریتی در این وزارتخانه دستخوش تغییر اساسی شده است. همه معاونان جز دو نفر تغییر کردند. روسای سازمانهای استانی نیز تا حدی جابهجا یا عوض شدند. هدف از این تحولات، پایان دادن به کمکاری احتمالی قبلیها بوده یا اقدام ضربتی برای انتخاب مدیرانی که همراه باشند؟
در وزارت مسکن عمده معاونان قبلی یا به سن بازنشستگی رسیده بودند یا اینکه اکثر آنها نظر داشتند جابهجا شوند. برخی هم از قسمتهای مختلف آپارتمان هشتگرد دولت به این وزارتخانه مامور شده بودند و حالا دوره ماموریتشان تمام شده بود و باید برمیگشتند سر کار قبلی.در مورد روسای سازمانها فقط 12 نفر آنها تا امروز تغییر کردند که بعضی از مدیران استانی را هم بهخاطر اینکه در کارشان موفق عمل نکرده بودند تغییر دادیم.
معمولا رسم بر این است وزرای جدید تا مدتی از وزرای قبلی در سمت مشاور ارشد استفاده میکنند تا به کار مسلط شوند. در این مدت چندبار با آقای سعیدیکیا ملاقات کردهاید؟
من با آقای سعیدیکیا ارتباط دارم و دوست هستم با ایشان. مهندس فروش آپارتمان شاهرود سعیدیکیا یکبار لطف کردند آمدند وزارتخانه. دو سه باری هم با ایشان در شورای سیاستگذاری مصلای تهران که ماهی یکمرتبه در دفتر معاونت ارتباطات مردمی مقام معظم رهبری تشکیل میشود، ملاقات نزدیک داشتم. در بنیاد مسکن دو بار همدیگر را دیدیم، چون آقای سعیدیکیا عضو شورای مرکزی بنیاد هم است. در کل روابط، حسنه و خوب است. برای مشاوره گرفتن هیچ مشکل خاصی ندارم.
روز رای اعتماد مجلس به کابینه دهم، شما از جمله معدود وزرایی بودید که بیشترین رای اعتماد را گرفت و در عین حال با کمترین نقد یا تعریف و تمجید از طرف نمایندگان روبهرو شد. با توجه به اینکه پیشاز این در مقام مدیر لایه میانی در دولت حضور داشتید، فکر میکنید عامل این اعتماد در شروع کار وزارتی چه بود؟
بالاخره بنده استاندار بودم، معاون عمرانی وزیر کشور بودم با مجلس هم ارتباط کاری داشتم و معاون عمرانی آن در واقع مسوول فروش زمین تبریز پیگیری عمران کل کشور است. بنده با نمایندگان محترم مجلس در دورهای که وزارت کشور بودم ارتباط خوبی داشتم.
آقای وزیر کجا ساکن هستید؟
پشت وزارت کشور.
خانههای سازمانی وزارت کشور؟
بله. من وقتی از استانداری اردبیل آمدم به وزارت کشور، در یکی از خانههای سازمانی این وزارتخانه چسبیده به ساختمان وزارت ساکن شدم. الان هم آنجا هستم. البته وزارت مسکن برای وزیر خانه سازمانی به شکل ویلایی و مجهز در شهرکغرب دارد. من میتوانستم آنجا بروم، اما نرفتم.
حتی استاندار اردبیل هم که بودم خانه سازمانی استانداری نرفتم، چون خودم خانه داشتم.
شما در کمتر از 6 ماه گذشته، به 28 استان سفر یکروزه داشتید و در هر استان مجموعهای از رهن آپارتمان تبریز مصوبات برای پیشبرد مسکنمهر و متعهدکردن دستگاهها برای همکاری با این طرح ملی را به تصویب رساندید. سفرهای استانی ایده خودتان بود یا از جایی به شما تکلیف شده است؟
ببینید وزارت مسکن در حال حاضر تنها وزارتخانهای است که متعهد به سرانجام رساندن بزرگترین طرح ملی در کشور است. من در سایر حوزههای اقتصادی مشابه طرح مسکنمهر سراغ ندارم. مسکنمهر بزرگترین و مهمترین طرح دولت است که شخص رییسجمهور توجه و حساسیت ویژهای به آن دارد؛ بنابراین نمیشود فقط از داخل یک ساختمان در میدان ونک نشست و آپارتمان نور ابعاد این طرح را کنترل کرد و انتظار داشت مسکنمهر به موفقیت برسد.
روزی که به ساختمان وزارت مسکن آمدم با خودم عهد کردم از تکتک پروژههای 99ساله چه آنهایی که شروع شده و چه آنهایی که بعد از دو سال حتی در حد تحویل زمین هم پیشرفت نکرده بازدید کنم. تا الان به جز دو استان، از مابقی استانهای کشور بازدید یکروزه کردم. این سفرها واقعا کاری بود یعنی ما هفتهای دو استان را بازدید کردیم. صبح ساعت 5 صبح از تهران با ماشین حرکت میکردیم و به محض رسیدن به استان، از شهرها بازدید میکردیم، آخر شب ساعت حدود 11 شب جلسه شورای تامین مسکن استان تشکیل میشد و در حضور استاندار و همه مدیران دستگاههای دولتی، مشکلاتی را که در آپارتمان نوشهر طول صبح تا شب از وضعیت مسکنمهر در استان شناسایی کرده بودیم در جلسه مطرح و همان جا برایشان راهکار ارائه و آنها را صورتجلسه میکردیم.گزارشی که الان از استانداران این 28 استان دریافت کردهام، رضایت مسوولان استانی از پروژههای مسکنمهر است. آنها خودشان میگویند بازدیدها باعث شده گرهها و موانعی که چندین ماه رها شده بود و باعث توقف و تعلیق ساختوسازهای 99ساله بود، رفع شود.حالا شاید بعضیها بگویند نیکزاد در این مدت مدام در سفر بوده، بعضیها هم امکان دارد بگویند نیکزاد به همه جا سر نزده، اما برای من این حرفها اهمیتی ندارد، من وقتی میبینم، کارم در تکتک شهرها نتیجه داده برایم کافی است. اعتقاد دارم وزیر مسکن فقط برای تهران نیست. من وقتی معاون عمرانی استاندار لرستان بودم در سال 1383 خیلیها میدانند همین سفرها را انجام میدادم. استاندار هم که بودم همین کار را میکردم.
اما برخی میگویند، روزی که به وزارت مسکن آمدید و گزارشهای آماری پیشرفت مسکنمهر به شما داده شد، هیچ کدام از آنها را قبول نداشتید و برای اثبات تضاد گزارش با واقعیت، تصمیم گرفتید از استانها بازدید کنید. این را تایید میکنید؟
من اصلا عادت نشستن پشت میز ندارم. استاندار اردبیل که بودم به هر کدام از 9 شهرستان 12 بار سفر کردم. در وزارت مسکن هم اعتقاد دارم هفتهای 2 سفر لازم است. بحث مسکن در کشور ما بهخصوص در این سالها که حجم تقاضا بالاست، با پشت میز نشستن به جایی نمیرسد.من در وزارت مسکن کمیته سفر تشکیل دادهام و الان با این سفرها، سازمانهای مسکن استان هم به نسبت قبل تحرک خوبی پیدا کردهاند، چون هر لحظه امکان دارد بدون اطلاع قبلی به یک استان برویم و پیگیر مصوبات سفر قبلی باشیم. البته از دو استان یعنی خوزستان و کرمانشاه هنوز بازدید نکردم و حتما تا آخر سال این کار را خواهم کرد.
این سفرهای استانی را که از سفرهای هیات دولت تقلید نمیکنید؟
خیر، وزارت مسکن در کابینه دهم قصد کرده مطابق با آنچه در شرح وظایف این وزارتخانه آمده عمل کند. علت اینکه سفرهای استانی اولویت کار ما قرار گرفته، مانعزدایی از مسکنمهر در اقصینقاط کشور است. الان نتایج سفرهای ما نشان میدهد 75 درصد از مشکل تامین مسکن مردم در استانها حل شده است. ما سفرها را تا زمان اتمام آخرین پروژه مسکنمهر در کشور ادامه خواهیم داد.
استانداران با مسکنمهر همکاری میکنند؟
عمده مسوولیت مسکنمهر روی دوش ما در وزارت مسکن و استانداران سراسر کشور است.خوشبختانه استانداران فروش آپارتمان کرج همه از دوستان قدیمی من هستند و ارتباط خوبی با هم از زمان وزارت کشور داشتهایم. در سفرهای استانی استانداران از صبح تا زمانی که ما از استان خارج میشدیم پا به پای ما از پروژهها بازدید میکردند. من هم برای پاسخ به این همکاری آنها، به همه روسای سازمانهای مسکن اعلام کردهام باید تعامل خوبی با استانداران داشته باشند.
آقای نیکزاد واقعا به طرح مسکنمهر با این شکلی که دارد اجرا میشود آپارتمان سراب اعتقاد دارید یا اینکه چون بهصورت قانون درآمده، خودتان را مجبور به تعهد میدانید؟
اعتقاد دارم مسکنمهر برای 7 دهک پایین جامعه عین عدالت مدنظر رییسجمهور است و من هم پشتیبانی کامل از آن میکنم.
مسکنمهر بهترین طرحی بود که آقای احمدینژاد در دولت قبل برای تامین مسکن مردم تعریف کرد. تا به حال چندین بار شنیدم برخی گفتهاند دولت همه کارها در بخش ضخامت سنج دیواره بطری مسکن را تعطیل کرده و چسبیده به مسکنمهر. اما واقعا اینطوری نیست. همین چند وقت پیش به دکتر نامه نوشتم و از ایشان تقاضا کردم اجازه بدهند از خط اعتباری 3 هزار و 500 میلیارد تومانی مسکنمهر، 450 میلیارد تومان را برای بافتفرسوده استفاده کنیم، دکتر هم کاملا موافقت کرد. این جور برخوردها نشان میدهد همه بخشهای مسکن برای دولت اهمیت دارد. اما محور فعالیت وزارت مسکن طبق قانون تامین مسکن مردم است حالا از هر نوعی که باشد که البته فعلا روش مسکنمهر در دست اجراست.
شورای عالی مسکن در دولت قبل بهای بیشتری داشت طوری که دوشنبه هر هفته به ریاست رییسجمهور تشکیل جلسه میداد. اما در دوره فعلی، جلسات نامنظم شده است. چرا؟
نامنظم نشده، اما دوره تناوب تشکیل جلسات از هفتگی به دو هفته یکبار تغییر پیدا کرده، علت هم دارد. علتش این است که کارهای مسکنمهر روی غلتک افتاده و نیازی به جلسات هفتگی نیست. الان هر 15 روز یکبار شورای عالی مسکن تشکیل جلسه میدهد و آقای دکتر هم در آن شرکت میکند.
شورای عالی مسکن تا به حال دو مصوبه اساسی داشته که هر دوی این مصوبات یعنی رهگیری معاملات مسکن و اخذ مالیات از معاملات مکرر در اجرا ناموفق بوده است و هیات تطبیق مصوبات در مجلس به جفت این مصوبات ایراد وارد کرده است. آیا نمایندگان ویژه رییسجمهور در شورای عالی مسکن قبل از تصویب، مطالعه کافی انجام نمیدهند یا اینکه دستهایی در کار است تا جلوی مراقبت از سوداگری مسکن گرفته شود؟
اگر موافق باشید درباره این مصوبات صحبت نکنیم تا شما علتها را از وزارت دادگستری و وزارت بازرگانی خانه کلنگی یزد که مسوول این موضوع هستند بپرسید. من فقط این را بگویم که دولت یکدست مصمم به مقابله با سوداگری مسکن و عوامل تحریک قیمتها در بازار مسکن است.
به قیمت مسکن اشاره کردید، هماکنون تحلیل شما از اوضاع بازار مسکن چگونه است؟
متوسط قیمت مسکن در سراسر کشور نسبت به دو سال پیش کاهش زیادی پیدا کرده است. در سال گذشته بازار مسکن برای اولین بار در طول چند سال قبل، کاهش 20 تا 30 درصدی قیمتها را تجربه کرد. در نیمه اول امسال نیز موتور افت قیمت مسکن پرنفس به فعالیت خود در بازار ادامه داد. در حال حاضر آخرین اطلاعاتی که ما از روند قیمتها در مناطق مختلف کشور داریم، نشان میدهد دستگاه ارتفاع سنج خانهها تقریبا براساس ارزش واقعی خود خرید و فروش میشوند. البته به نظر میرسد هنوز در شهر تهران پتانسیل کاهش قیمت وجود دارد.خوشبختانه بازار مسکن در کشور تحت تاثیر کاهش قیمتها سمزدایی شده و بساط سوداگری در حال برچیده شدن است.
معتقدم الان دوران ثبات قیمت زمین و مسکن را پشتسر میگذاریم و همه تلاشمان را میکنیم تا این آرامش به التهاب یا بحران دچار نشود.
آقای نیکزاد اگر یارانهها هدفمند شود، مسکن گران خواهد شد؟
این یک تحلیل سطحی است که بگوییم اگر یارانهها هدفمند شود قیمت مسکن هم بالا خواهد رفت. تغییر ارزش معاملاتی ملک در ایران از چندین شاخص مهم از جمله حجم تولید مسکن و تقاضای موثر برای خرید، نرخ تورم، میزان نقدینگی در جامعه، وضعیت سرمایهگذاری در بازارهای موازی از جمله سکه، طلا، بورس و ارز و همچنین برنامهریزی کلان دولت برای اقتصاد اثرپذیری میگیرد. بنابراین صرف ارتباط دادن قیمت مسکن به یارانهها، نمیتوان نتیجهگیری کرد.
وزارت مسکن زمستان پارسال وقتی بحث یارانهها برای اولین بار در دولت قبل مطرح شد، گزارش شهید چمران تقریبا محرمانهای از تاثیر هدفمندشدن یارانهها در بازار مسکن منتشر کرد که محتوای آن پیشبینی میکرد در کوتاه مدت قیمت مسکن افزایش پیدا خواهد کرد و قدرت خرید مردم کاهش مییابد. شما این گزارش را تایید میکنید؟
خیر. من نه این گزارش را خواندهام و نه از آن خبر دارم. این پیشبینی را هم قبول ندارم.
قدرت خرید مسکن در سال آینده را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما در قانون یارانهها سهم قابل توجهی برای بخش مسکن کنار گذاشتهایم که اخبار شاهرود هم نظر آقای دکتر احمدینژاد مثبت بوده و هم مجلس با آن موافقت کرده است. در ماده 7 و 8 از قانون یارانهها، اجازه پرداخت یارانه به حوزه مسکن و ساختمان داده شده که با مدیریت وزارت مسکن برای جبران مابهالتفاوت افزایش هزینه ساخت، پرداخت شود. بنابراین هزینه واقعی هدفمندشدن یارانهها برای بازار مسکن و ساختوساز قابل مدیریت است.
با این برنامهریزیهایی که شده، سال آینده قدرت خرید مسکن بهبود پیدا خواهد کرد.
شما در گفتوگو با یکی از رسانههای مکتوب گفته بودید سال آینده 200 هزار واحد مسکونی مهر به بهرهبرداری خواهد رسید. امسال نیز آموزشگاه مهارتهای صنعتی اعلام کردید 50 هزار واحد تحویل متقاضیان شده است. پس وعده ساخت سالانه 5/1 میلیون مسکنمهر عملا کنار گذاشته شده است؟
اولا من هیچجا نگفتم سال بعد 200 هزار واحد مسکونی مهر به بهرهبرداری خواهد رسید. دوما آینه های تاشو من کاری به وعده 5/1 میلیونی ندارم، چون در حال حاضر اصلا تقاضا در مسکنمهر در حد 5/1 میلیون نفر نیست و کل متقاضیان واجد شرایط 980 هزار نفر هستند.
ضمن اینکه ساختوساز مسکنمهر در نیمه دوم امسال به گواه سازههایی که در مناطق مختلف کشور روی زمینهای 99ساله بنا شده یا مراحل اولیه ساخت را پشتسر میگذارد، رشد 50 درصدی در صدور پروانه و رشد بالای 250 درصدی در مرحله اسکلت و سقف را نشان میدهد.
الان همه متقاضیان زمین را تحویل گرفتهاند، تسهیلات ساخت به اندازه بالای 80 درصد از هزینهها تامین و در اختیار سیستم پیغام گذاری سازندهها قرار دارد، ما هم برای کمک به رهن آپارتمان شیراز ساخت مستقیم با انبوهسازان طرف مذاکره قرار گرفتهایم و خودمان به تعاونیهای مسکن انبوهساز معرفی میکنیم. همین اقدام اخیر ما در وزارت مسکن موجب شده در خیلیاز شهرها مثلاً در پرند بسیاری از تعاونیهای مسکن وارد مرحله ساخت شدهاند.شما خودتان هم هفته گذشته به نقل از یکی از تعاونیهای مسکنمهر نوشتید که در ماههای اخیر ساختوساز روی زمینهای 99ساله در پرند شدت گرفته و تعداد کارگاههای ساختمانی افزایش پیدا کرده است.
الان هم از همینجا اعلام میکنم، گزارش کمیته کارشناسی وزارت مسکن نشان میدهد اگر این 980 هزار متقاضی همت کنند، پرونده مسکنمهر پایان سال آینده بسته خواهد شد و یک میلیون واحد مسکونی با حمایت قاطع دولت و با کمترین قیمت در اختیار گروههای کمدرآمد جامعه قرار خواهد گرفت. اما باید مردم به این نکته توجه کنند که دولت قرار نیست خودش مسکن بسازد. ما تسهیلات ارزان قیمت میدهیم، زمین هم رایگان دادهایم، با انبوهسازان همکاری میکنیم و انتظار داریم قدم نهایی را مردم بردارند.
وام مشارکتی ساخت مسکن سال آینده افزایش پیدا میکند؟
بانکها در سال جاری طبق بسته سیاستی-نظارتی بانک مرکزی موظف بودند تا سقف 25 میلیون تومان در قالب قراردادهای طراحی حرفه ای سایت مشارکتی، به انبوهسازان تسهیلات ساخت ارائه دهند. بانک مسکن نیز تا سقف 30 میلیون تومان وام ساخت ارائه میکند که بخشی از این تسهیلات قابلیت انتقال به خریداران واحدها را دارد.
برای سال آینده هنوز محتوای بسته سیاستی-نظارتی بانک مرکزی مشخص نشده است؛ اما نظر ما در وزارت مسکن افزایش این تسهیلات است. ما پیشنهادمان را اعلام کردهایم، اما بانک مرکزی تصمیم نهایی را میگیرد.
تسهیلات خرید مسکن احیا میشود؟
با پرداخت تسهیلات خرید مسکن موافق نیستم.
دولت معتقد است وام خرید مسکن برای بازار بد است وآموزشگاه مهارتهای پیشرفته اثر تورمی دارد. اما از آن طرف برای عدهای مصوبه میکند که تسهیلات داده شود. اگر وام کود بیولوژیک خرید مسکن ضرر دارد پس برای همه باید آثار منفی به همراه داشته باشد.
الان فقط برای نخبگان بهخاطر احترام به جایگاه آنان دولت مصوب کرده که 50 میلیون تومان وام خرید مسکن پرداخت شود. به خاطر اینکه بالاخره آنها نخبه هستند و نباید بروند درگیر ساختوساز بشوند. بانکها به جز نخبگان و هنرمندان به هیچ کس حتی کارمندان دولت اجازه پرداخت وام خرید مسکن را نداده است.
No comments:
Post a Comment